Książka
Józef Ziemian dwa lata po wojnie spisał swoje wspomnienia o małych uciekinierach z getta, którzy w samym sercu okupowanej Warszawy sprzedawali Niemcom papierosy. Fragmenty były publikowane na łamach łódzkiego „Nowego Słowa” w latach 1948-1949. Ziemian wyjechał z Polski do Izraela i w 1957 uwiecznił dziecięcych bohaterów w książce, której pełna wersja ukazała się w Izraelu w 1963 roku. W 1989 roku „Papierosiarze z placu Trzech Krzyży” Józefa Ziemiana zostali opublikowani w Polsce przez Niezależną Oficynę Wydawniczą Nowa. W 1995 roku książkę wydała łódzka Oficyna Bibliofilów.
To wydanie jest nazywane pełnym, gdyż znalazły się w nim zdjęcia papierosiarzy z lat wojny i czasów powojennych. Książka najczęściej była wydawana w języku hebrajskim – do 1995 roku aż 13 razy. W 1999 roku ukazała się wersja w języku jidysz. Utwór przetłumaczony na język angielski był wydany dwa razy w Stanach Zjednoczonych i raz w Wielkiej Brytanii.
Książka „Papierosiarze z placu Trzech Krzyży” Józefa Ziemiana została nagrodzona literacką nagrodą Światowego Kongresu Żydów. W Izraelu jest lekturą szkolną.
Projekt
W 2020 roku powstał Komitet Społeczny i rozpoczął działania mające na celu upamiętnienie Papierosiarzy z placu Trzech Krzyży – grupy żydowskich dzieci, które dzięki odwadze i solidarności przeżyły drugą wojnę światową.
Członkami Rady Honorowej projektu „Papierosiarze z placu Trzech Krzyży” zostali Krystyna Budnicka, Elżbieta Ficowska, Marian Kalwary, Rabin Michael Schudrich, Joanna Sobolewska-Pyz, Marian Turski.
Patronatem Honorowym projekt objęli Prezydent m.st. Warszawy Rafał Trzaskowski i Ambasada Izraela w Polsce. Patronami zostali także: Burmistrz Dzielnicy Śródmieście m.st. Warszawy, Fundacja Dziedzictwa Kulturowego, Instytut Głuchoniemych im. Jakuba Falkowskiego, Stowarzyszenie „Dzieci Holocaustu” w Polsce, Stowarzyszenie Żydowski Instytut Historyczny.
Rolę Ambasadora projektu przyjął aktor Michał Żurawski.
Partnerem merytorycznym projektu zostało Muzeum Warszawy, a partnerami medialnymi: Gazeta Stołeczna, Onet.pl, Tygodnik Polityka.
Tablica
Dzięki staraniom komitetu społecznego udało się zebrać środki oraz wszelkie niezbędne zgody, co pozwoliło powiesić na ścianie budynku Instytutu Głuchoniemych tablicę upamiętniającą żydowskich sprzedawców papierosów i gazet.
Po zawiązaniu Fundacji komitet społeczny przekazał jej prowadzenie projektu i opiekę nad nim. Projekt jest rozwijany – m.in. prowadzone są spacery edukacyjne z licencjonowanym warszawskim przewodnikiem.
Projekt papierosiarzy jest rozwijany i popularyzowany, szczegóły wkrótce.
Więcej na temat projektu można znaleźć na stronie Papierosiarze.pl.